پترولوژی، ژئوشیمی و پتانسیل اقتصادی سنگهای آذرین شمال و شمال شرق شاهرود (زرین کمر ،سیاه کوه وامیرآباد)

چکیده منطقه مورد مطالعه شامل سه مجموعه آتشفشانی به نام های امیرآباد، زرین کمر و سیاه کوه می باشد. سنگ های آتشفشانی امیرآباد در فاصل? 12کیلومتری در شمال شهر شاهرود و مجموعه آتشفشانی زرین کمر و سیاه کوه در فاصل? 36کیلومتری در شمال شرقی این شهر واقع شده اند. منطقه مورد مطالعه بخشی از پهنه ایران مرکزی بوده و در طی دوران سنوزوئیک به شدت تحت تأثیر فازهای کوهزایی آلپی قرار داشته و فعالیت های آتشفشانی ائوسن در تمام طول آن دیده می شود. ترکیب سنگ شناسی منطقه مورد مطالعه متنوع بوده، به این صورت که مناطق زرین کمر و سیاه کوه شامل تراکی بازالت، تراکی آندزیت، آندزیت و تراکیت و منطقه امیرآباد نیز شامل آندزیت و تراکی آندزیت می باشد. همچنین سنگ های آذرآواری ، در مناطق مورد مطالعه پراکندگی وسیعی دارند. این سنگ های آتشفشانی تنوعی از بافت های پورفیری، جریانی و گلومروپورفیری را نشان داده و بطور عمده حاوی کانی های اولیه شامل مگنتیت، پیروکسن، پلاژیوکلاز و فلدسپات آلکالن می باشند. این سنگ ها غالباً دگرسان شده اند و کانی های دگرسانی فراوانی نظیر سوسوریت، داموریت، اپیدوت، کلریت، کلسیت، سیدریت، کوارتز، سریسیت و کانی های رسی در اکثر آنها مشاهده می گردد. داده های ژئوشیمیایی شامل اکسیدهای عناصر اصلی، عناصر فرعی، کمیاب و نادر خاکی، مبین تفریق ماگمایی و تبلورتفریقی گسترده می باشد که این امر با شواهد پتروگرافی نیز تأیید می گردد. همچنین ماهیت آلکالن این سنگ ها نیز محرز می باشد. نتایج حاصل از مطالعات پترولوژی، ژئوشیمی و بررسی نمودارهای تکتونوماگمایی حاکی از این است که احتمالاً ماگمای اولیه، نشأت گرفته از گوشت? فوقانی بوده و در محدود? کمان قاره ای تشکیل شده است. از لحاظ پتانسیل اقتصادی، با توجه به شواهدی نظیر رگه های سیلیسی با بافت شانه ای، نهشته های تراورتنی، برش های هیدروترمالی حاوی پیریت ، دگرسانی های آرژیلیتی، آدولاریا، سریسیتی، سیلیسی و کلریتی و همچنین عیار قابل توجه نقره در پهنه های دگرسانی، احتمال کانه زایی (طلا؟- نقره) اپی ترمال نوع سولفیداسیون پایین در منطقه مورد مطالعه وجود دارد.